Nằm cách trung tâm huyện Nậm Nhùn hơn 15km, bản Huổi Chát là nơi sinh sống của 128 hộ với 840 nhân khẩu (100% dân tộc Mông). Tuy không thành quy ước của bản, nhưng việc không hút thuốc đã trở thành nề nếp từ nhiều năm nay.

Theo chia sẻ của anh Giàng A Phùa - Trưởng bản Huổi Chát: “Ngày trước bản cũng có người hút thuốc. Họ đi làm ở ngoài về cũng tập theo bạn bè hút thuốc lá, mua về nhà mời anh em, hàng xóm. Nhưng khi họp bản, người dân nhất là các bậc cao niên trong bản phản đối vì hút thuốc không có lợi cho sức khỏe chỉ thêm bệnh tật, không chỉ hại cho mình mà hại cả vợ, con. Vì vậy, mọi người đều nghe theo, người lớn không hút thuốc nên thanh niên cũng bảo nhau không hút thuốc”.

Từ thói quen không hút thuốc của người già và thanh niên trong bản nên mỗi khi có người mang thuốc lá, thuốc lào đến bản hút là mọi người cùng phản đối vì lợi ích chung của cộng đồng. Ở Huổi Chát rất khó để tìm được một cửa hàng tạp hóa bán các loại thuốc lá, thuốc lào vì trong bản không có ai hút thuốc nên các mặt hàng trên không được các cửa hàng nhập về bán.

Anh Chá Vả Sùng - chủ một của hàng tạp hóa ở bản Huổi Chát cho biết: “Một trong những mặt hàng không thể bán được ở bản là thuốc lá, nên gia đình tôi chỉ nhập các sản phẩm tiêu dùng thiết yếu như: mắm muôi, mì chính… về để phục vụ bà con”.

Các biển cấm hút thuốc được bản Huổi Chát (xã Nậm Manh, huyện Nậm Nhùn) gắn ở những điểm nhà chòi trong bản để người dân, du khách biết và chấp hành.

Hiện nay, bản Huổi Chát đang tập trung xây dựng mô hình du lịch cộng đồng. Cùng với việc xây dựng, chỉnh trang các tuyến đường nội bản, làm đường điện thắp sáng; xây dựng cổng chào, nhà chòi ven đường, nơi lưu trú, nhà truyền thống để trưng bày các hiện vật văn hóa như: khèn, trang phục, vải thổ cẩm, nông cụ sản xuất... Đồng thời, phục dựng lại các lễ hội, các tiết mục văn nghệ; đa dạng món ăn, ẩm thực truyền thống.

Vì vậy, việc xây dựng bản không khói thuốc đã tạo không khí trong lành được bản Huổi Chát coi là một trong những yếu tố thu hút du khách đến tham quan, nghỉ dưỡng và được người dân trong bản đồng tình ủng hộ. Các biển cấm hút thuốc được bản bố trí dán tại các điểm sinh hoạt cộng đồng, nhà chòi cho du khách nghỉ chân ngắm cảnh… hướng tới xây dựng điểm du lịch văn minh, không khói thuốc.

Cùng với đó, làm tốt công tác tuyên truyền về tác hại khói thuốc lá đến sức khỏe người dân qua các cuộc họp, hội nghị. Đẩy mạnh phong trào xây dựng “Khu dân cư không khói thuốc”, lồng ghép vào các buổi họp bản, các đoàn thể tuyên truyền, vận động Nhân dân, hội viên thực hiện Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá.

Anh Vàng A Sểnh - Bí thư Chi đoàn bản Huổi Chát chia sẻ: “Trong các cuộc họp của chi đoàn, các nội dung tuyên truyền về tác hại của thuốc lá luôn được lồng ghép để các bạn đoàn viên, thanh niên thấy rõ được tác hại của thuốc lá và những hệ lụy của hút thuốc gây ra. Từ đó, chấp hành tốt quy định không hút thuốc lá ở nơi công cộng”.

Thực tế việc xây dựng bản không khói thuốc ở bản Huổi Chát đã góp phần hình thành  thói quen tốt "nói không với thuốc lá", xây dựng môi trường sống trong lành của người dân nơi đây.